Agencja celna przedstawicielem podatkowym?
Branża TSL długo oczekiwała na tę zmianę. Chodzi o nadanie agencjom celnym uprawnień do występowania w roli przedstawiciela podatkowego. Zdecydowaną większością głosów (w głosowaniu wzięło udział 418 posłów, 243 było za, 163 – przeciw, 12 wstrzymało się) 25 lutego Sejm uchwalił zmiany w ustawach o podatku od towarów i usług oraz o miarach, które, m.in., rozszerzyły listę podmiotów uprawnionych do pełnienia funkcji przedstawiciela podatkowego – o agencje celne. Dotąd było to zastrzeżone wyłącznie dla doradców podatkowych oraz podmiotów uprawnionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Projekt zmian, w kwestii przedstawiciela podatkowego, spotkał się z pozytywnym przyjęciem przez: prezesa Sądu Najwyższego, Narodowy Bank Polski, Krajową Radę Sądownictwa, Krajową Izbę Biegłych Rewidentów, Podkomisję i Komisję Finansów Publicznych oraz – co najbardziej istotne – przedstawicieli wszystkich klubów poselskich. Ustawa wymaga jeszcze co prawda akceptacji ze strony Senatu, ale należy żywić przekonanie, że nic już nie stanie na przeszkodzie, aby omawiane przepisy, wieńczące wieloletnie starania Polskiej Izby Spedycji i Logistyki (PISiL), o wprowadzenie do krajowych regulacji przepisów zbliżonych do ustawodawstwa innych krajów unijnych, weszły w życie.
Nowelizacja ustawy wprowadziła możliwość pełnienia przez agencje celne funkcji przedstawiciela podatkowego wyłącznie jako reprezentanta podmiotów zagranicznych, które dokonują na terytorium Polski importu towarów, których miejscem przeznaczenia jest terytorium państwa członkowskiego, inne niż terytorium kraju, i wywóz z terytorium kraju jest dokonywany przez importera, w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.
Przedstawicielem podatkowym może być osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, posiadająca siedzibę na terytorium kraju, lub osoba fizyczna stale zamieszkująca na terytorium kraju, która:
- jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny;
- przez ostatnie 24 miesiące nie zalegała z wpłatami poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających odrębnie w każdym podatku 3% kwoty należnych zobowiązań w poszczególnych podatkach (udział zaległości w kwocie podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość);
- przez ostatnie 24 miesiące osoba fizyczna będąca podatnikiem, a w przypadku podatników nie będących osobami fizycznymi – osoba będąca wspólnikiem spółki cywilnej lub handlowej nie mającej osobowości prawnej, członkiem władz zarządzających, głównym księgowym – nie została prawomocnie skazana na podstawie ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765, z późn. zm.) za popełnienie przestępstwa skarbowego.
Jednocześnie, w stosunku do agencji celnej nie stosuje się wymogu posiadania uprawnienia do zawodowego wykonywania doradztwa podatkowego, zgodnie z przepisami o doradztwie podatkowym, lub usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, zgodnie z przepisami o rachunkowości.
Agencja celna będzie mogła wykonywać w imieniu i na rzecz podatników, dla których pełni funkcję przedstawiciela podatkowego, czynności w zakresie prowadzenia dokumentacji i ewidencji na potrzeby podatku oraz sporządzania deklaracji podatkowych i informacji podsumowujących na potrzeby podatku. Tryb ustanawiania przedstawiciela oraz czynności, jakie może on wykonywać, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego rozliczenia podatku przez podmioty nie posiadające siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju, zgodnie z delegacją ustawową określi minister finansów w drodze rozporządzenia.
W swym założeniu, nowelizacja ustawy VAT w zakresie przedstawicielstwa podatkowego winna przyczynić się do rozwoju usług celnych i spedycyjnych na polskich granicach i do uatrakcyjnienia usług rodzimych firm, które traciły klientów na rzecz konkurencji z innych państw unijnych. Praktycznie od momentu akcesji Polski do Unii Europejskiej, czyli od 2004 r., Polska Izba Spedycji i Logistyki podejmowała działania na rzecz wprowadzenia rozwiązań, które od lat z powodzeniem funkcjonują w Niemczech czy krajach Beneluksu, i które przynajmniej częściowo pozwoliłyby na zmniejszenie różnicy w stosunku do oferty obcych podmiotów. Firmy spedycyjno-transportowe posiadają tam uprawnienia i oferują usługi z zakresu przedstawicielstwa podatkowego (fiskalnego) i to w formie nie tak ograniczonej jak w przypadku zaproponowanych rozwiązań krajowych. Stąd, dla środowiska branży TSL powierzenie roli przedstawiciela podatkowego firmom z tego sektora wydawało się całkowicie zrozumiałe i naturalne. Pozostawało oczywiście przekonać o tym decydentów, z Ministerstwem Finansów na czele.
Dzisiaj można mówić o sukcesie Polskiej Izby Spedycji i Logistyki, okupionym, co prawda, wieloma latami starań. Niemniej jednak, warto było konsekwentnie walczyć o wprowadzenie rozwiązań przybliżających nas do Unii Europejskiej i pozwalających minimalizować dystans dzielący polskie podmioty od ich zagranicznych konkurentów.
Oczywiście, przedmiotowa nowelizacja ustawy o VAT nie rozwiązuje wszystkich problemów, z którymi borykają się dzisiaj polskie firmy. Stanowi jednak niewątpliwie krok w dobrym kierunku, dając jednocześnie nadzieję na sukcesywne wdrażanie kolejnych zmian w polskiej legislacji. A Polska Izba Spedycji i Logistyki będzie nadal ich orędownikiem.
