Szkodliwy freon w rękach celników
Siedem butli z freonem niewiadomego pochodzenia, ważących 95 kg znaleźli funkcjonariusze Służby Celnej podczas rutynowej kontroli prowadzonej na ulicach Chełma.
Celnicy zatrzymali do kontroli mercedesa na polskich numerach rejestracyjnych. W bagażniku samochodu, którym kierował 51-letni Ukrainiec, funkcjonariusze znaleźli butle opisane symbolem R-22, wskazującym, że zawierają popularny freon.
Od 1 stycznia 2010 r. obrót tą substancją podlega ścisłym ograniczeniom. Z innego opisu substancji znajdującego się na butli może wynikać, że jest to czynnik R-12, również z grupy freonów, którego całkowity zakaz stosowania obowiązuje od 2004 r.
Zatrzymany mężczyzna nie posiadał żadnych dokumentów potwierdzających pochodzenie środka chemicznego, ani innych dokumentów wskazujących na jego przeznaczenie.
W związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa dotyczącego nielegalnego obrotu odpadami i substancjami niebezpiecznymi dla ludzi i środowiska naturalnego, funkcjonariusze przekazali sprawcę Policji. Mężczyźnie grozi grzywna lub kara pozbawienia wolności.
Zgodnie z prawem unijnym od 1 stycznia 2010 r. nie wolno wprowadzać do obrotu (czyli sprzedawać) tzw. pierwotnych czynników z grupy wodorochlorofluorowęglowodorów, do których należy czynnik R-22, czyli popularny freon. Za „pierwotne” uznaje się takie czynniki, które nie były wcześniej używane, czyli nie pochodzą z odzysku.
Obecnie można jeszcze nabywać oraz stosować do konserwacji i serwisowania istniejących urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych zregenerowany czynnik R22 pochodzący z odzysku.
Jedyną w Polsce instytucją posiadającą zezwolenia na odbiór i na prowadzenie pełnej regeneracji syntetycznych czynników chłodniczych jest Fundacja Ochrony Warstwy Ozonowej PROZON.
Czynnik R-12 (freon-12) z grupy chlorofluoroweglowodorów używany był jako czynnik chłodzący i jako środek napędowy w aerozolach. Jego produkcja została wstrzymana w 1995 roku (na mocy Protokołu Montrealskiego z 1987r.), ze względu na destruktywne działanie na warstwę ozonową.
Tzw. "freony" szkodliwie oddziałują na stratosferyczną warstwę ozonową, powodując cykliczne powstawanie dziury ozonowej. Za badania nad rozkładem ozonu atmosferycznego przez freony oraz za badania reakcji chemicznych ozonu atmosferycznego, w 1995 r. Nagrodę Nobla otrzymali dwaj Amerykanie (M. Molina i F.S. Rowland) oraz Holender P. Crutzen.
